Τέσσερις δεκαετίες μετά την εκρίζωσή της από την Ελλάδα, η ελονοσία επανάκαμψε και ο χάρτης της νόσου σχεδιάζεται και πάλι από την αρχή Τουλάχιστον 14 περιοχές της ελληνικής επικράτειας μπαίνουν στο χάρτη, που υλοποιείται με ευθύνη του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για τον Έλεγχο της Ελονοσίας, με τις περισσότερες από αυτές να βρίσκονται ευτυχώς σε μέτριο επίπεδο επικινδυνότητας.
Στο κόκκινο βρίσκεται η περιοχή του Ευρώτα (και ο φερώνυμος δήμος) στη Λακωνία. Μάλιστα, κλιμάκιο του ΚΕΕΛΠΝΟ βρίσκεται συνεχώς στην περιοχή δεδομένου ότι το περασμένο καλοκαίρι διαγνώστηκαν 34 κρούσματα ελονοσίας, τα οποία αφορούσαν όλα άτομα που ουδέποτε ταξίδεψαν σε ενδημικές για την ελονοσία περιοχές.
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο οι υγειονομικές αρχές έχουν εξετάσει περισσότερα από 7.000 άτομα -4.547 είναι Έλληνες, 2.055 μετανάστες από το Πακιστάν και 777 ανήκουν σε άλλες εθνικότητες- εντοπίζοντας 374 ύποπτα κρούσματα. Εξ αυτών 22 λαμβάνουν θεραπεία σε καθημερινή βάση.
Ποιες περιοχές αναμένεται να
«δώσουν» κρούσματα
Εν δυνάμει εστίες συρροής κρουσμάτων θεωρούνται οι περιοχές του Ορχομενού, της Θήβας, της Χαλκίδας, του Μαραθώνα, του Σαρωνικού και της Αγιάς Λάρισας. Στις προαναφερθείσες περιοχές εντοπίστηκαν κατά το τελευταίο έτος σποραδικά περιστατικά ελονοσίας, που, όπως και στη Λακωνία, δεν αφορούσαν άτομα που είχαν ταξιδέψει σε ενδημικές της ελονοσίας χώρες, κυρίως Αφρική και Ασία..
Αυξημένα είναι επίσης τα μέτρα επαγρύπνησης για την ελονοσία και στους νομούς Ηλείας, Αχαϊας, Αιτωλοακαρνανίας, Μεσσηνίας, Αργολίδας, Κορινθίας και Έβρου.
Σύμφωνα με τους ειδικούς το επίπεδο επικινδυνότητας της κάθε περιοχής καθορίζει και την έκταση και ένταση των δράσεων για το μείζον αυτό θέμα δημόσιας υγείας.
Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η αποφυγή επανεγκατάστασης της νόσου στην Ελλάδα. Κι αυτό διότι, από το 1974, που ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα καταπολέμησης της ελονοσίας, τα κρούσματα που καταγράφονταν ήταν αφενός σποραδικά, αφετέρου εμφανίζονταν μόνο σε ταξιδιώτες μετά την επίσκεψή τους σε ενδημικές περιοχές.
Η ελονοσία (malaria) είναι λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το παράσιτο «πλασμώδιο» της ελονοσίας και μεταδίδεται κυρίως μέσω τσιμπήματος μολυσμένου ανωφελούς κουνουπιού (Anopheles). Δεν αναφέρονται κρούσματα μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Το παράσιτο φαίνεται να προσβάλλει με διπλάσια συχνότητα τους άνδρες σε σύγκριση με τις γυναίκες όπως και την ηλικιακή ομάδα 25 – 44 χρόνων.
Τα συμπτώματα της νόσου (παροξυσμικό έντονο ρίγος, υψηλός πυρετός, εφίδρωση, γενική αδιαθεσία, κεφαλαλγία και μυαλγίες) εμφανίζονται συνήθως από μία έως τέσσερις εβδομάδες μετά τη μόλυνση, ενώ συχνά παρατηρούνται υποτροπές (έως και πέντε χρόνια μετά), κυρίως σε μόλυνση από το Plasmodium vivax.
Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο.