Ελαιόλαδο: Πώς η Ελλάδα μένει πίσω από Τουρκία και Βέλγιο – Το χαμένο brand name και οι απώλειες των 300 εκατ. ευρώ

Το ελληνικό ελαιόλαδο αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα προϊόντα της μεσογειακής διατροφής, ωστόσο η χώρα μας εξακολουθεί να χάνει έδαφος στις διεθνείς αγορές. Παρά την υψηλή ποιότητα και την παράδοση αιώνων, η Ελλάδα εμφανίζει χαμηλή τυποποίηση, περιορισμένη εξαγωγική διείσδυση και ανύπαρκτο ισχυρό brand name, με αποτέλεσμα να υστερεί ακόμα και απέναντι σε χώρες χωρίς παραγωγή, όπως το Βέλγιο.

Η εκρηκτική άνοδος της παγκόσμιας παραγωγής

Σύμφωνα με το International Olive Oil Council, η παραγωγή ελαιολάδου το 2024-2025 θα αγγίξει τους 3,5 εκατ. τόνους, παρουσιάζοντας άνοδο 36% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Η παγκόσμια αγορά, η οποία το 2025 θα ξεπεράσει τα 15,6 δισ. δολάρια, αναμένεται μέχρι το 2032 να φτάσει τα 20 δισ. δολάρια με σταθερό ρυθμό ανάπτυξης 3,44%.

Τιμές σε ελεύθερη πτώση

Παρά την αυξημένη παραγωγή, οι τιμές παραγωγού καταρρέουν. Στην Ισπανία τον Ιούλιο 2024 η τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου έπεσε στα 358,5€/100 κιλά, ενώ στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στα 360€/100 κιλά. Αντίθετα, η Ιταλία κράτησε υψηλότερες τιμές στα 970€/100 κιλά, αποδεικνύοντας τη δύναμη του branding και της τυποποίησης.

Ισπανία και Ιταλία κυριαρχούν

Η Ισπανία με πάνω από 320 εκατ. ελαιόδεντρα καλύπτει σχεδόν το μισό της παγκόσμιας παραγωγής, ενώ η Ιταλία, παρότι δεν επαρκεί για να καλύψει ούτε την εγχώρια κατανάλωση, καταφέρνει μέσω τυποποίησης και marketing να κυριαρχεί στις εξαγωγές.

Η Ελλάδα στο περιθώριο

Με 123 εκατ. ελαιόδεντρα και παραγωγή περίπου 250.000 τόνων ετησίως, η χώρα μας κατέχει το 8% της παγκόσμιας αγοράς. Το 82% αυτής της ποσότητας είναι εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, όμως το 70% εξάγεται χύμα κυρίως στην Ιταλία και την Ισπανία, χάνοντας υπεραξία που εκτιμάται σε 250-300 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.

Βέλγιο και Τουρκία ξεπερνούν την Ελλάδα

Στη βρετανική αγορά, η Ελλάδα κατέχει μόλις 4,5% μερίδιο, ενώ το Βέλγιο – μια χώρα χωρίς ελαιώνες – φτάνει στο 7,1%. Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η εικόνα στις ΗΠΑ, όπου η Τουρκία εξάγει ελαιόλαδο αξίας 194,9 εκατ. δολαρίων, τη στιγμή που οι ελληνικές εξαγωγές περιορίστηκαν στα 83,5 εκατ. δολάρια.

Η χαμένη υπεραξία του ελληνικού ελαιολάδου

Η έλλειψη ισχυρού brand name και η χαμηλή τυποποίηση (μόλις 30%) αφήνουν το ελληνικό ελαιόλαδο στο περιθώριο της παγκόσμιας αγοράς. Η χώρα μας παραμένει εγκλωβισμένη σε μια εξαγωγική στρατηγική που ευνοεί την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ στερεί από τους Έλληνες παραγωγούς εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει ποιότητα που δύσκολα αμφισβητείται, όμως χωρίς στρατηγική εξωστρέφειας, τυποποίηση και ισχυρό branding, θα συνεχίσει να χάνει τη μάχη σε διεθνές επίπεδο, ακόμα και απέναντι σε χώρες που δεν παράγουν καν ελαιόλαδο.