Σε κατάσταση «πολεμικής ετοιμότητας» κάνουν λόγο οι ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, προειδοποιώντας ότι οι ενεργειακές υποδομές έχουν γίνει στόχος σε μια νέα εποχή γεωπολιτικών εντάσεων. Η κύρια βιομηχανική ένωση του κλάδου, Eurelectric, κατέθεσε μια ριζοσπαστική πρόταση: ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση να χρησιμοποιήσει μέρος της στρατιωτικής της χρηματοδότησης στο ΝΑΤΟ για την προστασία και την ενίσχυση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας[citation:1].

Αιτήματα για στρατιωτικά κονδύλια και συγκεκριμένα μέτρα

Η Eurelectric, που εκπροσωπεί 3.500 εταιρείες σε 32 ευρωπαϊκές χώρες, προτείνει ρητά η ΕΕ να «ξοδέψει το 1,5% του ΑΕΠ που έχει δεσμευτεί στο ΝΑΤΟ για αμυντικές επενδύσεις, για την ενίσχυση της ασφάλειας του δικτύου»[citation:1]. Στην πράξη, αυτό μεταφράζεται σε πρόταση να διατεθούν μέρος των 250 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχουν προγραμματιστεί για στρατιωτικές επενδύσεις[citation:1].

Τα συγκεκριμένα μέτρα που προτείνει η ένωση αποκαλύπτουν το βάθος της ανησυχίας για τις φυσικές και κυβερνοαπειλές[citation:1]:

• Δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων βασικών εξαρτημάτων για τα δίκτυα.
• Χρηματοδότηση συστημάτων για την ανίχνευση και εξουδετέρωση drones.
• Βελτίωση της κυβερνοασφάλειας των υποδομών.
• Επιτάχυνση της ικανότητας για ταχεία επισκευή κατεστραμμένων υποδομών.

«Η προετοιμασία για φυσικές και κυβερνοεπιθέσεις, η εξάσκηση στην αντιμετώπιση και ο σχεδιασμός για την ανάκαμψη πρέπει να γίνουν ο νέος κανόνας», τονίζει η Eurelectric, υποστηρίζοντας ακόμη και τη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων μεταξύ εταιρειών, πολιτικών αρχών και στρατιωτικών μονάδων[citation:1].

Ένα υπαρξιακό ζήτημα που καλεί συντονισμένη δράση

«Η διασφάλιση του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια αποτελεί υπαρξιακή επιταγή για την ΕΕ», αναφέρει ρητά η ένωση σε επιστολή προς τους υπουργούς Ενέργειας των κρατών μελών[citation:1].

Η πρόταση έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς οι 27 υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες στις 15 Δεκεμβρίου με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μάρκ Ρούτε. Στόχος της συνάντησης είναι η συζήτηση της «αυξανόμενης αλληλεπίδρασης μεταξύ της ενεργειακής πολιτικής της Ευρώπης και του περιβάλλοντος ασφαλείας της»[citation:1].

Επιχειρηματική λογική και ευρύτερες εξελίξεις στην ΕΕ

Παρά την επείγουσα ανάγκη για περισσότερη προστασία, η πρόταση της Eurelectric εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο όπου η ΕΕ κινείται ήδη με σημαντικές επενδύσεις. Παράλληλα με το αίτημα για στρατιωτικού προϋπολογισμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει να παρουσιάσει ένα **σχέδιο 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ** για την εκσυγχρονισμό των ηλεκτρικών δικτύων, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών[citation:6][citation:9].

Ο κλάδος επίσης τονίζει την ανάγκη για «στρατηγική αυτονομία» και «ολιστικό σχεδιασμό συστήματος», με στόχο την εξασφάλιση μιας ασφαλούς παροχής ενέργειας κάτω από οποιοδήποτε σενάριο[citation:1].

Η ΕΕ έχει ήδη πάρει σημαντικά βήματα προς την ενεργειακή ανεξαρτησία μέσα από το πρόγραμμα **REPowerEU**, το οποίο έχει μειώσει δραστικά την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα[citation:2][citation:5][citation:7]. Το πρόγραμμα, που χρηματοδοτήθηκε με περίπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ, έχει καταφέρει να μειώσει τα ρωσικά εισαγόμενα φυσικό αέριο από 45% το 2021 σε 13% το 2025[citation:2][citation:5].

Η πολιτική ανταπόκριση και η επόμενη κίνηση

Το αίτημα για στρατιωτικά κονδύλια είναι, σε κάποιο βαθμό, μια εκφορά της ευρύτερης πολιτικής ρητορικής για ενεργειακή κυριαρχία. Όπως δήλωσε πρόσφατα η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «αυτή πρέπει να είναι η στιγμή της ανεξαρτησίας της Ευρώπης… Να έχουμε τον έλεγχο των τεχνολογιών και των ενεργειακών πόρων που θα τροφοδοτήσουν τις οικονομίες μας»[citation:3].

Η συνάντηση των υπουργών Ενέργειας με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μάρκ Ρούτε, στις 15 Δεκεμβρίου, θα είναι μια πρώτη δοκιμασία για το κατά πόσο η πρόταση της βιομηχανίας θα βρει έδαφος. Τα αιτήματα για στρατηγικά αποθέματα, σύστημα αντι-drone και κονδύλια για ταχεία ανάκαμψη θέτουν ένα νέο πλαίσιο σκέψης, όπου η **ενεργειακή υποδομή αναγνωρίζεται ως κρίσιμο εθνικό αμυντικό στοιχείο**, αξίζοντας την ίδια προστασία και προετοιμασία με κάθε άλλη στρατηγική υποδομή[citation:1].