Η προτεινόμενη συμφωνία και το παρασκήνιο
Η Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη, η οποία τελεί υπό τον έλεγχο του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ετοιμάζεται να θέσει σε ψηφοφορία την επικύρωση της συμφωνίας του 2019 με την Τουρκία. Η συμφωνία αυτή αφορά έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε θαλάσσιες εκτάσεις μεταξύ Κρήτης και Τουρκίας, μια περιοχή που βρίσκεται στο επίκεντρο έντονων γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων.
Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί μια εντυπωσιακή αναθέρμανση σχέσεων μεταξύ Χαφτάρ και Άγκυρας, καθώς στο πρόσφατο παρελθόν βρέθηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα στον λιβυκό εμφύλιο.
Πιθανές συνέπειες για την περιοχή
Η ενεργοποίηση της συμφωνίας θα δώσει στην Τουρκία τη δυνατότητα να προχωρήσει σε έρευνες υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες ζώνες, ενισχύοντας την επιρροή της στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει νέα ένταση στις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίες καταγγέλλουν την Άγκυρα για παραβίαση των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη εκφράσει την αντίθεσή της, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία Λιβύης – Τουρκίας αντίθετη με το Δίκαιο της Θάλασσας και επισημαίνοντας ότι πλήττει τα συμφέροντα τρίτων χωρών.
Σημάδια προσέγγισης Λιβύης – Τουρκίας
Στο πλαίσιο της νέας αυτής συνεργασίας, μια τουρκική κορβέτα επισκέφθηκε το λιμάνι της Βεγγάζης, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες για την αποστολή στρατιωτικών συμβούλων και εκπαιδευτών. Παράλληλα, η Τουρκία εγκαινίασε απευθείας αεροπορικές πτήσεις προς τη Βεγγάζη και Τούρκοι εργολάβοι συμμετέχουν σε έργα ανοικοδόμησης.
Ο γιος του Χαλίφα Χαφτάρ, Σαντάμ, είχε πρόσφατη συνάντηση με την τουρκική στρατιωτική ηγεσία στην Άγκυρα, γεγονός που καταδεικνύει την αλλαγή στάσης των δύο πλευρών.
Η ελληνική διάσταση και η ενεργειακή σκακιέρα
Η Ελλάδα, τον περασμένο Μάιο, προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για έρευνες νοτίως της Κρήτης, σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί ότι ανήκουν στη δική της θαλάσσια δικαιοδοσία. Η κίνηση αυτή αποτέλεσε αφορμή για να ενταθεί ξανά η διαμάχη, με την Τουρκία να επιδιώκει να κατοχυρώσει συμφέροντα σε μια περιοχή πλούσια σε ενεργειακούς πόρους.
Η υπόθεση αυτή, σε συνδυασμό με τις ενεργειακές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, καθιστά την Ανατολική Μεσόγειο ένα από τα πιο κρίσιμα γεωπολιτικά πεδία αντιπαράθεσης.
