Οι χαμηλές συντάξεις στην Ελλάδα, συχνά κατώτερες και από τον βασικό μισθό, αναγκάζουν έναν αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων να παραμένουν στην αγορά εργασίας ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία. Η εικόνα αυτή, που αντικατοπτρίζει ένα γενικότερο οικονομικό αδιέξοδο, αποκαλύπτει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η τρίτη ηλικία στη χώρα μας.
Ραγδαία Αύξηση Εργαζόμενων Συνταξιούχων
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, ο αριθμός των συνταξιούχων που δηλώνουν ότι εργάζονται έχει φτάσει τους 190.000, από μόλις 36.000 που ήταν πριν από έναν χρόνο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή αύξηση, η οποία δείχνει ξεκάθαρα τη δυσκολία επιβίωσης μόνο με τη σύνταξη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους 2.486.565 συνολικούς συνταξιούχους, το 27% (σχεδόν 680.000 άτομα) είναι άνω των 81 ετών, μια ηλικιακή ομάδα που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί εύκολα να εργαστεί. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό των εργαζόμενων συνταξιούχων κάτω των 80 ετών είναι πολύ μεγαλύτερο, καθιστώντας την εργασία αναγκαία λύση για όσους μπορούν.
Νέες Ρυθμίσεις, Ίδια Προβλήματα
Η νομοθετική διάταξη που αντικατέστησε την περικοπή του 30% της σύνταξης για όσους εργάζονται με την επιβολή πόρου 10% στον μισθό υπέρ του e-ΕΦΚΑ αποτέλεσε ένα σημαντικό κίνητρο για την αύξηση των δηλωμένων εργαζόμενων συνταξιούχων. Ωστόσο, η υπερφορολόγηση εξακολουθεί να μειώνει σημαντικά το καθαρό εισόδημα, ειδικά για όσους εργάζονται ως μισθωτοί με χαμηλές απολαβές.
Οι Συντάξεις Δεν Φτάνουν για τα Βασικά
Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι η πλειονότητα των συνταξιούχων στην Ελλάδα δεν μπορεί να καλύψει ούτε τις βασικές ανάγκες με τις συντάξεις που λαμβάνει. Σύμφωνα με τα δεδομένα:
- 6 στους 10 συνταξιούχους λαμβάνουν σύνταξη κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά.
- Η μέση σύνταξη κυμαίνεται στα 820 ευρώ μεικτά.
- Σχεδόν 4 στους 10 συνταξιούχους (38,5%) λαμβάνουν κάτω από 660 ευρώ καθαρά.
- Περίπου μισό εκατομμύριο συνταξιούχοι (496.392 άτομα) λαμβάνουν συντάξεις κάτω από 470 ευρώ καθαρά.
Αυτά τα ποσά, σε συνδυασμό με την ακρίβεια και την αύξηση του κόστους ζωής, καθιστούν αναπόφευκτη την αναζήτηση συμπληρωματικού εισοδήματος μέσω της εργασίας.
Η Τάση και στην Ευρώπη
Το φαινόμενο της εργασίας μετά τη σύνταξη δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 13% των συνταξιούχων συνέχισε να εργάζεται μέσα στους πρώτους έξι μήνες από τη λήψη σύνταξης, σύμφωνα με έρευνα της Eurostat για το 2023. Ωστόσο, η μέση ηλικία συνταξιοδότησης στην ΕΕ είναι τα 64 έτη, ενώ στην Ελλάδα πολλοί συνταξιοδοτούνται μεγαλύτεροι και με χαμηλότερες αποδοχές, γεγονός που εντείνει τις οικονομικές δυσκολίες.
Η Εργασία ως Μονόδρομος
Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι αποκαρδιωτική. Για έναν μεγάλο αριθμό συνταξιούχων, η εργασία μέχρι τα βαθιά γεράματα είναι πλέον μονόδρομος. Με τις συντάξεις να μην επαρκούν, η οικονομική πίεση τους οδηγεί στην παράταση του εργασιακού τους βίου, συχνά σε συνθήκες που εξαντλούν και υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής τους.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί συνδυασμό πολιτικών που να περιλαμβάνουν αυξήσεις στις συντάξεις, μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης και δημιουργία ενός πιο βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος, ώστε οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας να μην χρειάζεται να εργάζονται για να επιβιώσουν.