Στρατηγική Τραμπ: Πώς η Νέα Αμερικανική Στάση Επηρεάζει την Ελλάδα και την Ευρώπη
|
Διεθνή
|Newsroom
Η ανακοίνωση της νέας Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας από την κυβέρνηση Τραμπ σηματοδοτεί το τέλος της περιόδου αρμονίας στις διατλαντικές σχέσεις. Το έγγραφο προβάλλει μια πιο κυνική και ανατολμιστική προς την Ευρώπη στάση, η οποία μεταφράζεται σε άμεσες επιπτώσεις και πιέσεις για την Ελλάδα, ιδίως στον τομέα των ενεργειακών εξορύξεων και της γεωπολιτικής σταθερότητας.
«Η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει μεν να είναι η αναγκαία υπερδύναμη, αλλά μόνο για όσους είναι πρόθυμοι να μοιραστούν τα βάρη», αποτελεί τη βασική αρχή της νέας αμερικανικής στρατηγικής, σύμφωνα με ανάλυση.
Κυνική Αναγνώριση και Ιδεολογικός Ανταγωνισμός Εναντίον της Ευρώπης
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα έγγραφα, η νέα στρατηγική του Τραμπ δεν περιορίζεται στην κριτική για τις χαμηλές αμυντικές δαπάνες της ΕΕ. Προχωράει στην «περιγραφή με κυνικό τρόπο της πολιτικής και κοινωνικής παρακμής της Ευρώπης», αντανακλώντας μια θεμελιωδώς διαφορετική αντίληψη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, σύμφωνα με την ανάλυση, δεν βλέπει την Ευρώπη ως έναν ενιαίο σύμμαχο, αλλά επιλέγει να στηρίξει συγκεκριμένες εσωτερικές δυνάμεις. Αυτή η προσέγγιση αντανακλά μια πραγματικότητα όπου η Ουάσιγκτον «έχει να κάνει με μια Ευρώπη αδύναμη, που δεν παίζει ουσιαστικά κανέναν ρόλο στη διεθνή σκηνή».
🌍 Ευρωπαϊκή Αντίδραση: Σιωπή και Πρόσδεση
Παρά τη φιλοδοξία της νέας στρατηγικής, οι αντιδράσεις από τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη είναι περιορισμένες. Ο λόγος, όπως επισημαίνεται, είναι ότι «ουδείς θέλει να θέσει σε κίνδυνο τις καλές σχέσεις με την Ουάσιγκτον». Αυτή η στάση αφήνει το πεδίο ανοικτό για τον αναδιαμορφωμό της σχέσης βάσει των όρων που θέτουν οι ΗΠΑ.
Η Άμεση Επιρροή στην Ελλάδα: Ενέργεια, Σύνορα και Αμερικανοί Κολοσσοί
Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να αντιλαμβάνεται τις συνέπειες. Μια άμεση ένδειξη προσαρμογής ήταν η πρόσφατη ανακοίνωση του πρωθυπουργού για τη σύγκληση του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Ο κύριος παράγοντας πίσω από αυτή την επιταχυνόμενη δραστηριότητα είναι οι αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες, όπως η Chevron και η Exxon Mobil, οι οποίες έχουν ενεργά συζητήσεις και με την Τουρκία. Το δόγμα Τραμπ, με κεντρικό άξονα τα συμφέροντα των αμερικανικών επιχειρήσεων («μπίζνες»), δημιουργεί νέα δεδομένα.
⚖️ Η Πίεση για Ξεκάθαρη Οριοθέτηση και το Δίκαιο του Ισχυρού
Για να προχωρήσουν οι ενεργειακές επενδύσεις, οι αμερικανικοί κολοσσοί θα απαιτήσουν νομική βεβαιότητα. Αυτό μεταφράζεται σε ισχυρή πίεση για μια οριστική οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και ακόμη και της Λιβύης, πριν ξεκινήσουν γεωτρήσεις σε περιοχές που θεωρούνται πιθανώς διαφιλονικούμενες.
Η κατάσταση θέτει τη χώρα αντιμέτωπη με ένα σύνθετο δίλημμα: Πώς να προστατέψει τα εθνικά της συμφέροντα και τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε ένα περιβάλλον όπου η υπερδύναμη εφαρμόζει τη λογική του «δίκαιου του ισχυρού» και προωθεί πρωτίστως τα οικονομικά συμφέροντα των εταιρειών της.
Το Μέλλον: Ένας Πιο Δύσκολος Γεωπολιτικός Χάρτης
Η εποχή της αυτόματης και ανεπιφύλακτης υποστήριξης από την Ουάσιγκτον έχει περάσει. Η νέα αμερικανική στρατηγική επιβάλλει στην Ελλάδα, όπως και σε όλη την Ευρώπη, την ανάγκη για μια πιο αυτοδύναμη, ευέλικτη και ρεαλιστική εξωτερική πολιτική.
Τα επόμενα βήματα, ιδίως στον τομέα των ενεργειακών διαπραγματεύσεων και της διμερούς σχέσης με την Τουρκία υπό την αμερικανική παρακολούθηση, θα είναι καθοριστικά. Το ερώτημα που αιωρείται είναι τι μορφή θα λάβει η «λύση» σε ένα πλαίσιο όπου η ισχύς μπορεί να επισκιάζει τον παραδοσιακό διεθνή κανόνα.
Η στρατηγική του Τραμπ αναδεικνύει έναν νέο, πιο μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό κόσμο, όπου η Ελλάδα καλείται να πλοηγηθεί με προσοχή μεταξύ της διατήρησης ζωτικής στρατηγικής συμμαχίας και της προστασίας της εθνικής κυριαρχίας έναντι νέων τύπων οικονομικής και γεωπολιτικής πίεσης.
