Μετά από 736 ημέρες συγκρούσεων, η συμφωνία έρχεται σε μια στιγμή στρατιωτικής πίεσης, διπλωματικής απομόνωσης της Χαμάς και αλλαγής στην αμερικανική ηγεσία – Οι χαμένες ευκαιρίες και οι λόγοι της καθυστέρησης.
❓ Το Κεντρικό Ερώτημα
«Γιατί χρειάστηκαν 736 ημέρες; Γιατί τώρα; Αυτό το ερώτημα απασχολούσε τους Ισραηλινούς πολίτες, που βγήκαν στους δρόμους του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ το βράδυ του Σαββάτου προκειμένου να γιορτάσουν την αναμενόμενη απελευθέρωση των ομήρων.»
⚔️ Οι Χαμένες Ευκαιρίες
Οι ιστορικοί θα διαφωνούν για χρόνια εάν ο πόλεμος θα μπορούσε να είχε λήξει πριν από ένα χρόνο, όταν το Ισραήλ δολοφόνησε τον αρχηγό της Χαμάς και αρχιτέκτονα των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου 2023, Γιάχια Σινουάρ. Ή εάν Ισραήλ και Χαμάς έχασαν ευκαιρία να διαιωνίσουν την κατάπαυση του πυρός της κυβέρνησης Μπάιντεν, η οποία παρέμενε σε ισχύ όταν ο Τραμπ ανέλαβε την προεδρία.
🗓️ Η Πρώτη Μεγάλη Ευκαιρία
«Οι όμηροι θα μπορούσαν να έχουν απελευθερωθεί στις 18 Οκτωβρίου 2023, όταν ο Μπάιντεν επισκέφθηκε το Ισραήλ. Καμία από τις δύο πλευρές δεν ήταν, όμως, έτοιμη. Η Χαμάς επέμενε σε απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Ράφα, αρνούμενη να αφοπλισθεί. Η υπαιτιότητα ανήκει, όμως, και στον Νετανιάχου, ο οποίος αρνήθηκε τότε να ακούσει για όρους λήξης του πολέμου», λέει ο Αμός Γιαντλίν, πρώην επικεφαλής της στρατιωτικής αντικατασκοπείας του Ισραήλ.
🔄 Οι Παράγοντες που Οδήγησαν στη Συμφωνία
🇺🇸 Η Αλλαγή στην Αμερικανική Ηγεσία
«Η συγκυρία είναι εντελώς διαφορετική από όταν ο Μπάιντεν ήταν πρόεδρος. Η Χαμάς ηττήθηκε στρατιωτικά, απομονώθηκε διπλωματικά, έχασε τους χορηγούς της και εγκαταλείφθηκε από τον πληθυσμό της Γάζας. Το Ισραήλ έχει πετύχει εδώ και καιρό τους στρατιωτικούς του στόχους, με μεγάλο κόστος για τον παλαιστινιακό πληθυσμό», επισημαίνει ο πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν.
💥 Στρατιωτική Πίεση: «Ο πόλεμος των 12 ημερών με το Ιράν μετέβαλε ριζικά την κατάσταση», υπογραμμίζει ο Μπρετ ΜακΓκερκ, επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για λογαριασμό του Μπάιντεν, με τη Χαμάς να συνειδητοποιεί ότι είχε χάσει τον χρηματοδότη και τροφοδότη της.
🎯 Αλλαγή Στρατηγικής Χαμάς: «Αρχικά, η Χαμάς πίστεψε ότι οι όμηροι θα αποθάρρυναν την ισραηλινή κυβέρνηση από τη διεξαγωγή γενικευμένου πολέμου», λέει ο Μιχμαΐρ Αμπουσάντα, Παλαιστίνιος καθηγητής πολιτικών επιστημών.
🏛️ Κρίση Εξουσίας: Ο θάνατος του Σινουάρ προκάλεσε κρίση εξουσίας στη Χαμάς, ενώ η ισραηλινή στρατιωτική πίεση ενισχύθηκε, καθώς τα αποθέματα πυρομαχικών της οργάνωσης εξαντλούνταν.
🤝 Η Διπλωματία Τραμπ
Σημαντικός υπήρξε και ο παράγοντας Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι γνωστός για την περιφρόνηση που επιδεικνύει απέναντι στις διπλωματικές συμβάσεις, προτιμώντας τις μεθόδους των μεσιτών ακινήτων στη Νέα Υόρκη: την εκπόνηση γενικών σχεδίων και την ανάληψη των λεπτομερειών από τεχνοκράτες.
💬 Η Νέα Προσέγγιση
«Αυτό μοιάζει να είναι το πρότυπο για την εξωτερική πολιτική Τραμπ στο μέλλον. Επεδίωξε αντισυμβατική διπλωματία, μακριά από τους διπλωμάτες καριέρας, προτιμώντας ανθρώπους με όραμα. Και βέβαια, όπως αναμενόταν, ο πρόεδρος δέχθηκε επικρίσεις γι’ αυτό», σημείωσε ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς για τον πολιτικό του προϊστάμενο σε εκπομπή του CBS την Κυριακή.
🤝 Η Σχέση Τραμπ-Νετανιάχου
Ο Νετανιάχου, από τη μεριά του, ευνοήθηκε σημαντικά από την αλλαγή στον Λευκό Οίκο, με τον Τραμπ να τον δεξιώνεται τέσσερις φορές, περισσότερες από κάθε άλλον ηγέτη, να καλεί σε αρχειοθέτηση των υποθέσεων διαφθοράς που βαρύνουν τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και να αντιτίθεται σε εκκλήσεις για δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
